ارزیابی مدل های نفوذ آب در خاک های با بافت مختلف تحت مقادیر متفاوت محتوای رطوبت اولیه
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مدل های نفوذ آب کارکرد زیادی در پیش بینی رواناب در زمینهای شیبدار دارند. دقت مدل ها در کنار نوع خاک به شرایط رطوبت اولیه وابسته است. پژوهش حاضر در سه نوع بافت خاک (لوم، لوم شنی و لوم رسشنی) با چهار سطح رطوبت اولیه هر یک در سه تکرار در دامنهای با شیب 7 درصد در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد. در مجموع، 36 کرت آزمایشی شامل 12 کرت برای هر خاک به ابعاد 80 سانتیمتر× 60 سانتیمتر در دامنه احداث شد. ابتدا خاک داخل کرتها با آب آبیاری اشباع شده و در فواصل زمانی یک، چهار، هفت و 10 روز پس از اشباعسازی، رطوبت جرمی خاک ها تعیین شد. سرعت نفوذ آب به خاک به روش استوانه مضاعف در هر کرت اندازه گیری شد. مدله ای کوستیاکوف، کوستیاکوف- لوئیس، هورتون، حفاظت خاک آمریکا، گرین آمپت و فیلیپ بر داده های نفوذ برازش و دقت آنها با برخی شاخص های آماری ارزیابی شد. نتایج نشان داد سرعت نفوذ آب در خاک ها با تغییر مقدار رطوبت اولیه به شدت تغییر مییابد. این تغییرات در خاک لوم شنی و در مراحل اولیه نفوذ بارزتر بود. تغییرات زیادی از نظر سرعت نفوذ نهایی در خاکها تحت تاثیر رطوبت اولیه رخ نداد و کمترین مقدار در خاک لوم رسشنی (1/90 میلیمتر بر ساعت) و بیشترین مقدار در خاک لوم (3/75 میلیمتر بر ساعت) مشاهده شد. هورتون مناسب ترین مدل توصیف کننده تغییرات زمانی نفوذ آب به خاک در سطوح مختلف رطوبتی بود، به طوری که بیشترین ضریب تبیین (0/99=R2) و کمترین مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE= 0.23 mm.h-1) و شاخص آکاییک (0/27= AIC) را نشان داد. مدل گرین- آمپت به شرایط متفاوت رطوبتی خاک حساس بود و ضعیف ترین برازش را بر داده های نفوذ نشان داد. از این رو، میتوان از مدل هورتون برای بررسی تغییرات نفوذ آب به خاک تحت شرایط مختلف رطوبتی استفاده کرد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
707 تا 717
لینک کوتاه:
magiran.com/p2019439
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!