بررسی اثر ضد میکروبی ده اسانس گیاهی بر عوامل باکتریایی و مخمر ایجاد کننده فساد میوه خرما در مرحله رطب

خلاصه مقاله : با توجه به اثرات سوء نگهدارنده های شیمیایی در مواد غذایی تازه، استفاده از ترکیبات ضد میکروبی بی خطر از جمله اسانس های گیاهی امری ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر ده اسانس گیاهی بر عوامل فساد باکتریایی و مخمر میوه خرما بود. به این منظور ابتدا اثر ضد میکروبی ده اسانس مختلف شامل لیموترش، اسطوخدوس، مرزه، میخک، نعناع فلفلی، زیره، آویشن، ترخون، رزماری و اکالیپتوس بر عوامل فساد جداسازی شده از میوه خرما شامل باکتری های میکروکوکوس اس پ. سویهN1[1]باسیلوس اس پ. سویهN2[2]باسیلوس اس پ. سویهN3[3]و باسیلوس سرئوس[4]، و مخمر زایگوساکارومایسسروکسی[5] با روش انشار دیسک بررسی گردید. سپس پنج اسانس برتر برای تعیین کمترین غلظت بازدارندگی و کشندگی برای باکتری و کمترین غلظت بازدارندگی برای مخمر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اسانس آویشن بیشترین اثر ضد میکروبی را بر باکتری ها و مخمر داشت (به ترتیب قطر هاله عدم رشد برابر mm49-30 و mm92). سپس به ترتیب مرزه، میخک، نعناع فلفلی و زیره برای باکتری و مرزه، زیره، میخک و ترخون برای مخمر بیشترین اثر ضد میکروبی را نشان دادند. در این میان رزماری و اسطوخدوس کم اثرترین اسانس ها بودند. کمترین غلظت بازدارنده رشد در باکتری ها و مخمر متعلق به دو اسانس مرزه و آویشن بود. به طوریکه در باکتری ها با غلظت µl/ml0/125 و در مخمر با غلظت µl/ml0/5 سبب مهار رشد گردیدند. کمترین غلظت باکتری کشی نیز متعلق به دو اسانس مرزه و آویشن در غلظت µl/ml0/5 در باکتری های میکروکوکوس اس پ. سویهN1و باسیلوس اس پ. سویهN3بود. اسانس آویشن در غلظت µl/ml8 در باکتری های باسیلوس اس پ. سویهN2و باسیلوس سرئوس سبب مرگ سلول های باکتریایی شد.