مکانیسم های درون تنی پاسخ تطبیقی پرتویی

پاسخ تطبیقی پرتویی، پدیده ای را توصیف می ‎کند که در آن، مواجهه با مقادیر دزهای کم از تابش یونیزان، اثرات زیان آور دزهای بالاتر بعدی را کاهش می دهد. ازآنجایی که در سال های اخیر، سرطان زایی ناشی از تابش های یونیزان، یک نگرانی عمده در ارزیابی ریسک تابش های با دز کم است، هدف از این مطالعه مروری، بررسی پاسخ تطبیقی پرتویی با موضوع سرطان زایی و آسیب های ژنومی و ارزیابی مکانیسم های درون تنی موثر در این پدیده، بوده است.

مطالعه مروری حاضر با انتخاب کلیدواژه های مناسب و جستجوی مطالعات پژوهشی و مروری که در پایگاه های Google scholar، direct Science و Pubmed نمایه شده، به انجام رسید. در این مقاله، بخشی از مطالعات اخیر پاسخ تطبیقی پرتویی با موضوع سرطان زایی، در انواع گونه های موش و سلول های لنفوسیت انسانی، موردبررسی قرار گرفته است. علاوه بر این، به تفصیل به نقش مکانیسم های درون تنی مهم در پاسخ تطبیقی ازجمله ترمیم DNA، اثر همسایگی و هورمون های سیستم اندوکرین مانند گلوکوکورتیکوئیدها، نیز پرداخته شده است.

این مطالعات، اغلب بیانگر القای موثر پاسخ تطبیقی پرتویی، توسط تابش اولیه مزمن یا تابش مکرر با دز پایین هستند.

قوانین فعلی حفاظت پرتویی، به دلیل تنوع پاسخ در میان افراد و عدم قطعیت مکانیسم، شامل پاسخ تطبیقی پرتویی نمی شوند، بااین حال، این پدیده می تواند حساسیت به تابش یونیزان را در بخشی از افراد تا حد زیادی تعدیل کند و باید در آینده، به عنوان یک عامل ضروری در برآورد و کنترل حساسیت فردی به تابش یونیزان، در نظر گرفته شود.