مطالعه تطبیقی نقش مایه های نمادین تکرارشونده در دست بافته ها (مطالعه موردی خراسان جنوبی با سیستان و بلوچستان)

استان خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در شرق و جنوب شرقی ایران قرار دارند. تزیینات در این دو منطقه، شکل های بسیار متنوعی دارد. بارزترین آن ها را می توان از نقش مایه های به کار رفته در دست بافته ها مشاهده کرد. عوامل مختلف طبیعی، فرهنگی و تاریخی باعث شکل گیری رنگ و فرم در تزیینات این دو منطقه شده است. هنرمندان این دو منطقه در تزیینات آثار خود خصوصیات و کیفیت های بصری را رعایت کرده اند. تلاش نگارنده در این پژوهش، بررسی نقش مایه های تکرارشونده در هنر دست بافته های دو منطقه است. هدف این مقاله، مطالعه تحلیلی و مقایسه تطبیقی بر مبنای جمع آوری اطلاعات و مطالعات کتابخانه ای نقش مایه های تکرارشونده است. حال پرسش های قابل طرح، بدین قرار است: 1. چه شباهت هایی میان نقوش به کار رفته در دست بافته ها، از دوران باستان تا عصر حاضر، در دو هر منطقه وجود دارد؟ 2. چه شباهت هایی میان نقوش به کار رفته در دست بافته ها و الهام گیری از محیط زندگی آن هاست؟ سعی بر آن بوده، تا نقش مایه هایی را انتخاب کنیم که نه تنها هم ریشه در فرهنگ و باور مردمان این دو منطقه است، بلکه بیش ترین قرابت را در بین نقش مایه های تکرارشونده داشته باشد. در این تحقیق، نقش مایه های متعدد براساس ساختار و شباهت ظاهری در بین نقوش هندسی، حیوانی، گیاهی، مورد تحلیل قرار خواهند گرفت. نقش مایه های موردبحث، عبارتند از: مثلث، مربع، لوزی، مثبت و منفی، پله دار، موجی، خمیده، جناغی، ضربدر، کنگره، شاخ، قوچک، بز و درخت زندگی.