واکنش جنبش دانشجویی دهه ی 1340 به سبک های هویتی نیروهای سیاسی

آزادی نسبی اوایل دهه 40 فرصتی را برای بازسازی و فعالیت دوباره جنبش دانشجویی در ایران فراهم کرد. در این زمان جنبش دانشجویی به دلیل سرکوب سیاسی دهه 30، ناامیدی از روش های رفورمی و حاکم شدن مبارزات چریکی در برخی از کشورهای جهان سوم به سوی رادیکال شدن در حال حرکت بود. در این میان برخی از احزاب و گروه های سیاسی و اجتماعی مانند جبهه ملی، حزب توده، روحانیون سنتی و نهضت آزادی سعی کردند هویت های مشروع، برنامه دار و مقاومت را تعریف و دانشجویان را ترغیب به پذیرش اثربخش بودن اقدامات رفورمی بکنند. با این حال استفاده از پیشینه گذشته همراه با حفظ خطوط قرمز حکومت در عمل باعث نوعی سردرگمی در تعریف هویت توسط برخی از این گروه ها گردید. این مسئله که دانشجویان در دهه 40 چه واکنشی به هویت های مشروع، برنامه دار و مقاومت جبهه ملی، حزب توده، روحانیون سنتی و روشنفکران دینی داشتند، موضوعی است که این نوشتار به دنبال بررسی آن است. چارچوب نظری این نوشتار هویت «کاستلز» است. نتیجه تحقیق نشان می دهد انطباق نداشتن هویت های مشروع، برنامه دار و مقاومت جبهه ملی، حزب توده، روحانیون سنتی و نهضت آزادی با انتظارات دانشجویان سبب طرد و یا ارائه تفاسیر متفاوت از سوی آن ها گردید. روش به کاررفته در نوشتار تطبیقی است.