اثر عوامل محیطی بر پراکنش گروه های اکولوژیک رویشگاه سیاه تلوPaliurus spina- christi Mill. (بررسی موردی: مرزن آباد چالوس)

گونه سیاه تلو (Paliurus spina- christi) در سه منطقه رویشی کشورمان (جنگل های شمال، ارسباران و زاگرس) به صورت طبیعی رشد می کند؛ اما تاکنون پژوهشی در ارتباط با رویشگاه این گونه صورت نگرفته است. بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر عوامل محیطی بر پراکنش گروه های اکولوژیک رویشگاه سیاه تلو در جنگل های شمال کشور انجام شده است. بدین منظور برای در نظر گرفتن شرایط مختلف، نمونه برداری ها بر اساس واحدهای شکل زمین انجام و اندازه قطعات نمونه مربعی شکل به روش حداقل سطح، 400 مترمربع تعیین شد. در هر قطعه نمونه پس از ثبت اطلاعات موجود، نسبت به برداشت نمونه خاک اقدام شد. سپس با استفاده از نرم افزار PC-ORD و به کمک آنالیز دوطرفه گونه های معرف (TWINSPAN) پوشش گیاهی منطقه تیپ بندی شد و در نهایت برای بررسی ارتباط رابطه هر یک از گونه های گیاهی و عوامل محیطی از نرم افزار CANOCO و آنالیز تطبیق متعارفی (CCA) استفاده شد. با استفاده از آنالیز دوطرفه گونه های معرف چهار تیپ گیاهی مشخص شد. نتایج نشان داد که گونه های متفاوتی به غیر از گونه سیاه تلو، مانند آلوچه وحشی، زرشک، انار، سرو نقره ای و ممرز به عنوان گونه های شاخص منطقه هستند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل CCA نشان داد که مقدار C/N، نیتروژن، رطوبت اشباع خاک، وزن مخصوص ظاهری، تخلخل، رس، فسفر و پتاسیم تبادلی خاک عوامل تاثیرگذار در پراکنش پوشش گیاهی رویشگاه سیاه تلو هستند. از طرف دیگر، کربن، ماده آلی، شن، سیلت، ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت جغرافیایی بر روی پراکنش گروه های اکولوژیک گیاهی اثر معنی داری نداشتند. با توجه به نتایج، حضور گونه سیاه تلو ارتباط مستقیمی با مقادیر نیتروژن و وزن مخصوص ظاهری دارد. همچنین در این پژوهش نشان داده شد که با استفاده از نتایج CCA، امکان تعیین ارتباط بین هر یک گونه های گیاهی و مهم ترین متغیرهای محیطی وجود دارد.