بررسی تاثیر ترکیب سپاه صفاریان بر جنگ دیرالعاقول و پیامدهای سیاسی و نظامی آن جنگ بر حکومت یعقوب لیث

جنگ دیرالعاقول یکی از پیکارهای مهم قرن سوم هجری بود که در آن قدرت گسترش طلب صفاریان در برابر خلفای عباسی که به تازگی خود را از چنگ سیطره ترکان رها ساخته بودند، قرار گرفت. زمینه های رویارویی یعقوب لیث صفاری با خلافت عباسی با تصرف کرمان و فارس فراهم شده بود، اما پایان دادن به حکومت طاهریان توسط یعقوب، نقطه ی پایانی بر مسامحه در روابط نه چندان حسنه صفاریان با خلفا بود. فرضیه ی مقاله حاضر این است که سپاه صفاری که کامیابی یعقوب در پیکارهای پیشین را رقم می زد، در جنگ دیرالعاقول سبب شکست او شد. ترکیب ناهمگون سپاه یعقوب که برخی از آنها به خلافت عباسی گرایش داشتند از چیرگی بر خلافت ممانعت نمود. مقاله ی حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با تاکید بر منابع دست اول تاریخی به نگارش درآمده است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که ترکیب سپاه صفاریان چه تاثیری در نبرد دیرالعاقول داشت و شکست دیرالعاقول چه پیامدهای سیاسی و نظامی برای حکومت یعقوب داشت؟ مقاله حاضر به این نتیجه رسیده که ترکیب ناهمگون سپاه صفاریان مهم ترین عامل در شکست یعقوب در جنگ دیرالعاقول بود که تاثیر زیادی بر کارکرد نظامی سپاه صفاریان گذاشت و یعقوب تا پایان عمر موفق به ترمیم نقصان های حاصل از جنگ دیرالعاقول بر سپاهش نشد.