تاثیر مولفه های هویت مکان بر حس تعلق به مکان؛ مطالعه بازار تاریخی تبریز

بازارهای تاریخی ایران به عنوان کانون هویت بخش و پویای شهرها در شکل گیری حس تعلق به مکان تاثیر بسزایی دارند. در این میان بازار تاریخی تبریز با ویژگی های منحصربه فرد از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. هدف این پژوهش تعیین تاثیر مولفه های هویت مکان بر حس تعلق مکانی کسبه در بازار تبریز است تا با تفکیک میزان تاثیرگذاری هریک از مولفه ها به تبیین مهم ترین آن ها در تقویت حس تعلق به مکان پرداخته شود.

  پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از جهت ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی است. در این راستا پرسشنامه هایی به کار رفته است که روایی آن ها به روش صوری و پایایی آن ها با روش آلفای کرونباخ تائید شد. تجزیه وتحلیل داده های حاصل از پرسشنامه ها بر مبنای روش های آماری همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت.

نتایج آزمون ها نشان می دهد همبستگی مهم ترین مولفه های هویت مکان با حس تعلق به مکان در سطح 0/01 > Ƥ معنی داراست و مولفه های خاطره انگیزی، رضایتمندی و شناخت به ترتیب با ضریب 0/541، 0/480 و 0/412 بیشترین همبستگی را با حس تعلق مکانی کسبه در بازار تاریخی تبریز دارند؛ همچنین نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که تاثیر سه متغیر خاطره انگیزی، رضایتمندی و شناخت بر متغیر حس تعلق به مکان، معنی دار است زیرا سطح خطای آماره (t) آن ها کمتر از 0/05 بوده و مقدار آماره (t) به ترتیب 5/578، 4/267 و 2/507 هست که بزرگ تر از عدد 33/2 است. ازاین رو مولفه خاطره انگیزی با ضریب بتا 0/314، رضایتمندی با ضریب بتا 0/241 و شناخت با ضریب بتا 0/140 به ترتیب بالاترین تاثیر رگرسیونی را بر حس تعلق به مکان در این بازار دارند.

 توجه به نقش مولفه های هویت مکانی و میزان تاثیرگذاری هریک برحس تعلق به مکان و تلاش برای حفظ آنها در بازار تاریخی تبریز ضمن ارتقای کیفیت بازار، موجبات تدام حیات و ماندگاری این میراث ارزشمند معماری را فراهم می آورد.