جداسازی باکتری های حل کننده کانی های سیلیکاتی از ریزوسفر توتون (Nicotiana tabacum L.) و بررسی کارایی آن ها در فراهمی پتاسیم خاک

برخی از ریزجانداران خاک توانایی انحلال کانی های حاوی پتاسیم و آزادسازی پتاسیم آن را دارند. این مطالعه به منظور جداسازی باکتری های حل کننده کانی های پتاسیم دار (KSBs) از خاک ریزوسفر توتون و بررسی تاثیر آنها بر آزادسازی پتاسیم از خاک انجام شد. نمونه های خاک از ریزوسفر توتون رقم بارلی21 در مرحله گلدهی بوته برداشت شد. با استفاده از محیط کشت جامد الکساندروف، 9 جدایه KSB جداسازی و خالص سازی شدند. سپس ارزیابی های کیفی (شاخص حلالیت) و کمی (آزادسازی پتاسیم از کانی های پتاسیم دار) به ترتیب در محیط کشت جامد و مایع الکساندروف و بررسی تاثیر جدایه های KSBs بر مقدار پتاسیم قابل استفاده خاک در قالب 3 طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار صورت گرفت. بیشترین شاخص حلالیت در اثر فعالیت جدایه های باکتری KSB22، KSB42 و KSB10 در محیط کشت جامد الکساندروف به ترتیب 82، 2/7 و 2/5 به دست آمد و بیشترین میزان پتاسیم محیط کشت مایع الکساندروف با مقدار 9/40 میلی گرم بر لیتر مربوط به تلقیح جدایه های باکتری KSB42 و KSB10 بود که میزان آن نسبت به شاهد (محیط کشت بدون تلقیح)، سه برابر افزایش یافت. جدایه های KSB42 و KSB10 در آزادسازی پتاسیم از کانی های پتاسیم دار و خاک کاراتر بودند به طوری که میزان پتاسیم قابل استفاده خاک در تلقیح با این جدایه ها در مقایسه با شاهد، حدود 29 درصد افزایش یافت. این تحقیق نشان داد که از برخی باکتری های ریزوسفر توتون می توان در متحرک نمودن منابع نامحلول پتاسیم خاک استفاده کرده و بخشی از نیاز گیاه توتون را که یک گیاه پرنیاز نسبت به پتاسیم است، تامین نمود.