مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های مقابله ای افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی-اجباری و افراد عادی

یکی از مولفه های اساسی اختلال شخصیت وسواسی-اجباری، افکار مزاحم و تکرار شونده است. زیرساخت های شناختی، طرح واره ها و سبک های مقابله ای اجتنابی در اختلال شخصیت وسواسی-اجباری همواره مورد توجه روان شناسان بالینی بوده است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های مقابله ای در افراد دارای اختلال شخصیت وسواسی-اجباری و عادی بود.روش و

پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی (علی- مقایسه ای) بود. جامعه آماری این پژوهش را بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری مراجعه کننده به درمانگاه های روان شناسی و روان پزشکی تهران در سال 1396 تشکیل می دهند. از میان مراجعه کنندگان، 140 نفر (70 نفر مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری و 70 نفر دیگر گروه غیر بالینی) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسشنامه چندمحوری بالینی، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای اجتنابی و پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره و با کمک نرم افزار SPSS-18 انجام شد.

میانگین (انحراف معیار) سن گروه شخصیت وسواسی-اجباری (8/4) 37/6 و گروه عادی (7/8) 35/2سال بود. میانگین (انحراف معیار) سبک مقابله ای تسلیم (107) 418/3، جبران افراطی (20/7) 152/4 و اجتناب (18/4) 133/8در افراد دارای اختلال شخصیت وسواسی-اجباری به ترتیب بالاتر از سبک مقابله ای تسلیم (97/3) 382/5، جبران افراطی (16/2) 136/8و اجتناب 109/6(12/1) در گروه عادی است. در گروه شخصیت وسواسی-اجباری، نمرات مولفه های طرحواره های رهاشدگی/ بی ثباتی (6/8) 17/2، بی اعتمادی/ بدرفتاری (7/4) 19/3، محرومیت هیجانی (7/8) 20/9، نقص/ شرم (7/5) 18/7 و انزوای اجتماعی (8/9) 16/4 به ترتیب بالاتر از رهاشدگی/ بی ثباتی (5/1) 14/1، بی اعتمادی/ بدرفتاری (6/4) 12/5، محرومیت هیجانی (7/1) 13/7، نقص/ شرم (5/2) 11/3 و انزوای اجتماعی (7) 12/2 گروه عادی است (0/001>P). میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 0/42 می باشد، یعنی 42 درصد تفاوت های فردی در نمرات خرده مقیاس های پژوهش مربوط به تاثیر عضویت گروهی می باشد.

طرحواره های ناسازگار اولیه رهاشدگی/ بی ثباتی، بی اعتمادی/ بدرفتاری، محرومیت هیجانی، نقص/ شرم، انزوای اجتماعی و سبک های مقابله ای اجتناب، جبران افراطی و تسلیم گروه دارای شخصیت وسواسی-اجباری از میانگین نمره های گروه غیر بالینی بالاتر بود.