اولویت بندی زیرحوضه های قزل اوزن-سفیدرود به منظور شناسایی حوضه های حساس به فرسایش بر اساس مورفومتری، نرخ فرسایندگی و پوشش گیاهی

اولویت بندی حوضه های آبخیز شامل رده بندی زیرحوضه ها بر اساس وضعیت و شرایط موجود و نیز شدت فرسایش است که درنهایت به عملیات حفاظتی و آبخیزداری در زیرحوضه های حساس و مهم تر منجر می شود. در این پژوهش به منظور اولویت بندی زیرحوضه های سفیدرود-قزل اوزن در مقابل حساسیت به فرسایش از پارامترهای مورفومتری شکلی و خطی به عنوان عوامل فیزیوگرافی دخیل در فرسایش حوضه ها و از عامل فرسایندگی و پوشش گیاهی به عنوان عوامل دینامیک بیرونی و حفاظتی استفاده شد. به منظور برآورد پارامترهای مورفومتری از لایه ی رقومی ارتفاع SRTM با تفکیک زمینی 30 متر و برای تهیه ی نقشه ی پوشش گیاهی از یک فریم تصویر MODIS در زمان حداکثر پوشش گیاهی با استفاده از شاخص NDVI استفاده گردید. به منظور برآورد نرخ فرسایندگی حوضه ها به صورت فضایی از داده های بارشی ماهواره TRMM به همراه شاخص فورنیه استفاده شد. همچنین جهت اولویت بندی نیز از روش رتبه دهی کارشناسی CP استفاده گردید. نتایج اولویت بندی بر اساس پارامترهای مورفومتری نشان داد که زیر حوضه ها در دو کلاس با اولویت زیاد که دربرگیرنده ی 46/45 و اولویت متوسط با 54/54 درصد از مساحت حوضه قرار دارند. اولویت بندی بر مبنای نرخ فرسایندگی و پوشش گیاهی نشان داد که زیر حوضه های موردمطالعه از تنوع و اختلاف بیش تری از منظر فرسایندگی و پوشش گیاهی نسبت به مورفومتری برخوردار هستند که 1/9 درصد اراضی در کلاس استعداد خیلی زیاد، 63/63 زیاد، 17/18 متوسط و 1/9 درصد در کلاس حساسیت کم قرار دارند. اولویت بندی تلفیقی بر مبنای هر سه عامل نیز نشان داد که 45/45 درصد زیرحوضه ها که به ترتیب ارجحیت شامل حوضه های گل تپه، طالقان، ماه نشان، قروه و دیواندره هستند در کلاس حساسیت زیاد قرار دارند که نیاز به اقدامات حفاظتی دارند و 55/54 درصد آن ها نیز در کلاس استعداد متوسط قرار دارند.