قصاص و دیه اعضا و نفس در جنایت بر افراد دارای زندگی نباتی

زندگی نباتی وضعیتی است که در آن فرد به علت آسیب (مرگ) سلول های قشر مغز قادر به اداره فعالیت های ارادی خود نیست. این وضعیت با مرگ مغزی و کما دارای تفاوت های اساسی است. از نظر پزشکی، سلول های مرده قشر مغز بازگشت نخواهند کرد، اما درعین حال با سالم بودن ساقه مغز، سیستم خون رسانی، تنفس، گوارش و امثال آنها به کار خود ادامه می دهد و ممکن است فرد حتی بدون دستگاه های تنفسی سال ها در این نوع از حیات بسر برد؛ از آنجا که علاوه بر آسیب به قشر مغز، تمام یا برخی از اعضا و حواس این افراد نیز دچار آسیب شوند، نسبت به دیه و قصاص اعضا و نیز تداخل یا عدم تداخل آن در دیه و قصاص نفس اختلافات بسیاری بروز نموده است؛ برخی از فقها دیه چنین افرادی را شامل دیه کامل برای عقل و هریک از حواس دانسته اند و در مقابل نظریات دیگری ابراز گردیده و امکان دریافت خسارات مازاد بر دیه نیز منتفی نشده است. تعیین قصاص و دیه اعضای این افراد با نگاه به تداخل و عدم تداخل در قصاص و دیه نفس، مطمح نظر این نگاشته است.