تاثیر پرایمینگ بذر و گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) رقم سان رایز تحت تنش کم آبی

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی و تنظیم کننده های رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا رقم سان رایز آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقات هنرستان کشاورزی ارومیه در سال 1394 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کم آبی در سه سطح (تنش شدید: آبیاری بعد از 120میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A، تنش ملایم: آبیاری بعد از 90میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A، و شاهد: آبیاری بعد از 60میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) به عنوان فاکتور اصلی و تیمار محرک رشد در پنج سطح (شاهد، پرایمینگ با آب مقطر، پرایمینگ با سالسیلیک اسید، محلول پاشی با سالسیلیک اسید، پرایمینگ و محلول پاشی با سالسیلیک اسید) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس بین صفات نشان داد که کم آبی و محرک رشد تاثیر معنی داری بر صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن100دانه و ارتفاع بوته داشت. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین (3362کیلوگرم در هکتار) و کمترین (1864کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه به ترتیب از تیمار آبیاری مطلوب و تنش خشکی شدید به دست آمد. تنش خشکی شدید در مقایسه با آبیاری مطلوب عملکرد بیولوژیک و وزن100دانه را به ترتیب به میزان 25 و 34درصد کاهش داد. محلول پاشی و پرایمینگ با اسید سالسیلیک در مقایسه با تیمار شاهد (بدون پرایمینگ) عملکرد دانه و وزن100دانه را به ترتیب به میزان 50 و 70درصد افزایش داد. تعداد غلاف در بوته نیز در شرایط آبیاری مطلوب در مقایسه با تنش خشکی شدید حدود 25درصد و در شرایط محلول پاشی و پرایمینگ با اسید سالسیلیک در مقایسه با تیمار شاهد (بدون پرایمینگ) حدود 35درصد افزایش یافت. با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق، آبیاری بر اساس 60میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و محلول پاشی و پرایمینگ با اسید سالسیلیک از طریق افزایش اجزای عملکرد دانه باعث افزایش عملکرد دانه لوبیا گردید.