تحلیل پرسش های خواندن و درک مطلب کتاب های فارسی دوره ی دوم ابتدایی براساس طبقه بندی برت (1976)

پژوهش حاضر با هدف تحلیل پرسش های خواندن و درک مطلب کتاب های فارسی دوره ی دوم ابتدایی بر اساس طبقه بندی برت انجام یافته است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است؛ چراکه ابتدا پرسش های خواندن و درک مطلب کتاب های مورد نظر شمارش شد (394 پرسش) و بر اساس پنج سطح و 27 زیرمقوله ی مختلف طبقه بندی برت، دسته بندی شد. سپس پراکندگی پرسش ها در سطوح مختلف طبقه بندی خواندن و درک مفاهیم، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج کدگذاری 394 پرسش نشان داد که توزیع پرسش های کتاب های درسی در پنج سطح طبقه بندی برت یکسان نبوده است. سطح بیانی، سطح غالب یافته های تحقیق حاضر را به خود اختصاص داده است. فراوانی بالای پرسش های کتاب های فارسی هر سه پایه ی تحصیلی دوره ی دوم ابتدایی در سطح بیانی، نشان دهنده ی آن است که اکثریت پرسش ها (10،64 درصد) در پایین ترین سطح درک مطلب قرار گرفته اند. علاوه بر این نتایج تحلیل آماری (آزمون خی دو و آزمون وی کرامر) داده ها نشان داد که بین پرسش های درک مطلب کتاب های فارسی سه پایه ی دوره ی دوم ابتدایی تفاوت معناداری وجود دارد (05،0=p) و با ارتقا دانش آموزان به پایه ی بالاتر و افزایش رشد شناختی و زبانی آن ها، سطح طراحی پرسش های درک مطلب نیز بالاتر رفته است. یافته ها و نتایج این تحقیق می تواند در حوزه ی تالیف کتاب های درسی (طراحی پرسش ها) و حوزه ی تدریس (تمرین پرسش ها در کلاس) مورد استفاده قرار گیرد و به تحقق اهداف فرایند یاددهی-یادگیری مهارت خواندن و درک مفاهیم کمک نماید.