نگاهی تازه به ابیات آغازین خمریه ی معروف رودکی

رودکی به پدر شعر فارسی معروف است و از نخستین شاعران فارسی سرای است که اشعاری نغز و طرب انگیز از خود به جای گذاشته است و در خمریه سرایی فضل تقدم دارد و از سرآمدان روزگار است. در این جستار ابیات آغازین یکی از معروف ترین خمریه های رودکی، نقد و بررسی و گره از فروبستگی های آن گشوده شده است. تاکنون شرح های گوناگونی درباره ی این ابیات نوشته شده است و شارحان کوشیده اند گره از  فروبستگی های آن ها بگشایند؛ اما معنای محصلی از «مادر می» ارائه نداده اند. در این جستار، ضمن اشاره به کاستی های شرح های موجود، با توجه به بافتار ابیات و منابع مرتبط، روشن شده است که بر خلاف نظر شارحان، مراد از «مادر می»، نه درخت یا خوشه ی انگور، بلکه دانه های انگور است.