تزیینات معماری در حوضخانه خانه دخانچی شیراز

خانه دخانچی یکی از خانه های اعیانی شیراز در دوره قاجار بوده است. از ویژگی های بارز این خانه وجود حوضخانه است.حوضخانه فضایی با کاربری متنوع در معماری ایران است. در حوضخانه خانه دخانچی نمونه هایی کم نظیر از تزیینات کاشی کاری و نقاشی روی سقف دیده می شود. بررسی این ویژگی های تزیینی و مقایسه آنها با سایر تزیینات موجود در این خانه موضوع اصلی مقاله پیش روست. بدین منظور شیوه اجرایی تزیینات و شناخت نقش مایه ها و رنگ ها و همچنین موقعیت مکانی آنها در حوضخانه و خانه دخانچی شیراز مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت هاست. این پژوهش به شیوه توصیفی - تحلیلی و براساس مشاهدات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است.براساس یافته های این تحقیق در خانه دخانچی تزیینات کاشی کاری، گچ بری، معرق و نقاشی از نظر دقت درشیوه اجرا با یکدیگرهماهنگ هستند. با وجود ای نکه نقوش کاشی کاری دیوارهای حیاط و حوضخانه شامل انواع انسانی، گیاهی، جانوری و مناظرطبیعی می شود، نقوش به کار رفته بر سقف ها تنها نقوش گیاهی گل و مرغ و مناظر طبیعی اروپایی است. علت این موضوع را می توان در شیوه ساخت سقف های گره چینی آلت و لقط یافت که قاب بندی هایی کوچک برای ترسیم نقوش ساخته است. قاب های کاشی هفت رنگ، روایتگر داستان های مذهبی، تاریخی و نمادین است که در آنها تلفیق اصول هنرهای تصویری شرق و غرب را می توان دید.