ارزیابی فرونشست زمین به کمک تلفیق روش تداخل سنجی راداری و اندازه گیری های میدانی و بررسی دلایل و اثرات آن بر شهر مشهد

مشهد دومین کلان شهر ایران است. به دلیل برداشت بیش از حد از منابع آ ب های زیرزمینی، عوارض فرونشست به صورت شکاف زمین و ترک در دیوار سازه های مسکونی در حریم شمالی شهر مشهد مشاهده شده است. هدف از این پژوهش پایش دقیق نرخ فرونشست سالانه به کمک تمامی داده های موجود و علت یابی این پدیده با توجه به ویژگی های زمین شناختی و هیدروژئولوژیکی منطقه است. ابتدا به کمک روش ترازیابی دقیق که قدیمی ترین داده ها را از فرونشست زمین در اختیار قرار می دهد، سابقه فرونشست بررسی شده است. سپس پردازش تداخل سنجی راداری برای کل دشت مشهد به کمک 23 تصویر ماهواره ENVISAT انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد که دو کاسه فرونشستی یکی از شمال غرب و دیگری از جنوب شرق وارد حریم شهر مشهد شده است و در دشت مشهد در سال 2010 محدوده ای به وسعت km2 7/13 با میزان بیش از cm/year20 در حال فرونشست بوده است. بررسی مقاطع زمین شناسی که به صورت طولی و عرضی دشت را قطع کرده اند، نشان می دهد، بیش ترین میزان فرونشست در مناطق با افت شدید سطح آب زیرزمینی، بافت خاک تناوب ریزدانه و درشت دانه و ضخامت زیاد آبرفت ایجاد شده است. هسته مرکزی شهر مشهد نیز از نظر زمین شناسی بسیار مستعد فرونشست است و پیش بینی می شود در صورت کاهش ورودی پساب به آبخوان شهری در آینده فرونشست چشم گیری در این مناطق ایجاد شود.