ارزیابی علت پدیده لهیدگی در تونل ها بر اساس ریزساختارهای مشاهده شده در سنگ نمک

سنگ نمک در مقایسه با سنگ های سیلیکاته رفتار شکل پذیر زیادی را حتی در شرایط پایینی از دما و فشار نشان می دهد. بنابراین بررسی ریزساختارهای سنگ نمک در درک مکانیزم های دگرشکلی که تغییرشکل سنگ ها را کنترل می کنند کمک کننده است. در این پژوهش ریزساختارهای موجود در سنگ نمک طبیعی متعلق به گنبدنمکی دهکویه با استفاده از روش پراش الکترون های برگشتی (EBSD) به منظور یافتن علت پدیده لهیدگی در مقیاس میکروسکوپی بررسی شد. بررسی ریزساختاری نشان داد که جریان شکل پذیر نمک نتیجه عملکرد خزش نابه جایی و تبلور مجدد است. برخی از دانه ها تغییرشکل درون بلوری مهمی را نشان دادند. تحلیل دگرشکلی دانه های تغییر شکل یافته نشان داد که تغییر شکل درون دانه ای نتیجه لغزش بر روی سیستم لغزشی <110> (110) و <110> (111) است. لغزش روی چنین سطوحی می تواند در همگرایی دیواره تونل نیز موثر باشد. ریزساختارهای مشاهده شده در این پژوهش با ریزساختارهای ارائه شده برای نمونه های شیستی در منطقه هیمالیا قابل قیاس است. از این رو، این پژوهش پیشنهاد می کند که وقتی سنگ های اطراف تونل دربردارنده برخی از ریزساختارهای خاص باشند لهیدگی بوقوع می پیوندد. به نظر می رسد نوع سنگ و تاریخچه تکتونیکی مهم ترین عوامل در وقوع این پدیده هستند.