کارایی حل کنندگی فسفات سیانوباکتری های جداسازی شده از خاک های شالیزاری و تاثیر آن بر جذب فسفر و عملکرد برنج

فسفر، یکی از عناصر پرمصرف و ضروری برای رشد گیاهان می باشد که اغلب خاکها ذخایر کافی آن را داشته ولی مقادیر قابل استفاده آن برای گیاهان بسیار ناچیز است. یکیازروش هایتامینفسفرموردنیاز برنج در شرایط شالیزار، بهره گیری از سیانوباکتری های حل کننده فسفات می باشد زیرا اغلب سویه های این گروه باکتری، ضمن استقرار مناسب در شرایط غرقابی، توان تثبیت بیولوژیک نیتروژن نیز دارند. در این تحقیق، پس از جداسازی سیانوباکتری ها از اراضی شالیزاری گیلان، خالص سازی و شناسایی مورفولوژیک و مولکولی (ژن 16S rDNA) جدایه ها، توانایی حل کنندگی فسفات آنها ارزیابی شده و سپس سویه های برتر برای کشت گلدانی گیاه برنج (رقم طارم هاشمی) انتخاب شدند. آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 23/0، 35/0و 46/0 گرم اوره در گلدان) و هفت سویه سیانوباکتری و تیمار شاهد بدون باکتری در سه تکرار اجرا گردید. نتایج شناسایی مورفولوژیک و مولکولی، سویه های جداسازی شده را در چهار راسته Chroococcales، Oscillatoriales، Nostocales و Stigonematales طبقه بندی نمود. سویه Anabaena sp. GGuCy-17 نسبت به بقیه سویه ها بالاترین توان حل کنندگی فسفات (641 میلی گرم بر لیتر) داشت و بعد از آن سویه Cylendrospermum sp. GGuCy-25 (130 میلی گرم بر لیتر) قرار گرفت. بیشترین عملکرد دانه (6/15 گرم در گلدان)، بیشترین میزان جذب نیتروژن (3/14 گرم در گلدان) و فسفر (08/2 گرم در گلدان) در تیمار تلقیح شده با سویه Cylindrospermum sp. GGuCy-25 حاصل گردید. این سویه را می توان همانند سویه های برتر در بهبود رشد و عملکرد برنج بعد از آزمایش در شرایط شالیزار در تولید کود زیستی سیانوباکتری پیشنهاد نمود.