بررسی رده شناختی ساخت های سببی در ترکی آذری بر اساس الگوی رده شناسی کامری

سببی ها جزء جهانی های ذهن هستند و همواره در همه زبان ها خود را نمایان می سازند. از میان ابزارهای متعدد موجود در زبان ها برای بیان مفهوم سببیت، ساخت سببی ساخت واژی، واژگانی و تحلیلی در تمام زبان ها مشترک هستند. البته بسامد و میزان وقوع هر یک از این ساختارها از زبانی به زبان دیگر متفاوت است. هدف پژوهش حاضر توصیف و تحلیل انواع ساخت های سببی در ترکی آذری بر اساس الگوی رده شناختی کامری (1989) است و این که زبان ترکی آذری از چه ابزارهایی برای بیان مفهوم سببیت استفاده می کند. گونه زبانی مورد بررسی در این پژوهش در منطقه شمال غرب ایران در استان های اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تکلم می شود. در جمع آوری داده ها عمدتا از روش کتابخانه ای و در صورت نیاز به داده های بیشتر از مصاحبه با ده گویشور (5 مرد و 5 زن) در رده های سنی 45 الی 80 سال از بی سواد تا تحصیل کرده استفاده شده است. نتایج نشان می دهد با توجه به دیدگاه های رده شناختی غالب می توان گفت در زبان ترکی آذری علاوه بر استفاده از انواع سببی های ساخت واژی، واژگانی، تحلیلی، همکردی، گفتمانی و ساخت های سببی مرکب، ساخت سببی ساخت واژی به دلیل ویژگی پیوندی بودن زبان ترکی بسیار زایاتر از انواع دیگر است و به طور بالقوه با افزودن وند سببی ساز می توان هر محمول غیرسببی را به محمول سببی تبدیل نمود.