چگونگی فرایندهای برونزاد با تفسیری از کلاهک شسته شده و منطقه غنی شده اکسیدی در کانسار چندفلزی ماهور، باختر ده سلم

کانی شناسی منطقه اکسیدان به عنوان اثری از اقلیم گذشته، نشانگر رخداد فرایندهای غنی شدگی برونزاد در کانی سازی Zn-Cu-(Pb-Bi-Ag) ماهور در لوت مرکزی، طی دو مرحله است: در مرحله اول که فرایندهای برونزاد در اثر آبهای جوی طی اقلیم خشک الیگوسن تا میوسن بالایی رخ داده است، کلاهک شسته شده شامل ژاروسیت، ناتروژاروسیت و گوتیت زیاد با نسبت های متغیر و مقدار کمی هماتیت و گوگرد همراه دگرسانی آرژیلی برونزاد با کانی های کوارتز، آلونیت، کائولینیت، مونت موریلونیت و ژیپس تشکیل شده است. در پاسخ به خنثی شدن محلول های برونزاد در آن اقلیم، اسمیت زونیت و مالاکیت فراوان همراه با نئوتوسیت، گرینوکیت و یا هاولئیت و کمی آزوریت، کانی های سیلیکاتی، فسفاتی و آرسناتی در منطقه غنی شده اکسیدی نهشته شده اند و غنی شدگی سولفیدی نابالغ ایجاد شده است. در مرحله دوم، آتاکامیت، پاراتاکامیت و کریزوکولا از واکنش شورابه ها و اکسیدهای مس پیشین بعد از آغاز اقلیم بسیار خشک در پلیوسن، نهشته شده و از آن زمان تا به حال حفظ شده است. ویژگی های کانی شناسی کلاهک شسته شده در ماهور رهیافتی بر نوع کانه ها و دگرسانی درونزاد فراهم می کند و نشان می دهد اسید کافی برای شستشوی موثر مس تامین نشده است و بنابراین، غنی شدگی کالکوسیتی گسترده در زیر سطح ایستابی را پیشنهاد نمی کند. تفسیری که کانی شناسی منطقه اکسیدان نیز گویای آن است و نتایج گمانه های اکتشافی نیز آن را تایید می کنند. با توجه به نوع کانی سازی ماهور و رخداد کانی سازی های مشابه در منطقه، بررسی جامع منطقه اکسیدان و نقشه کردن کلاهک های شسته شده در مقیاس کانسار و ناحیه ای می تواند به عنوان ابزار اکتشافی مناسبی برای کانی سازی های پنهان به کار گرفته شود.