تحلیل دینامیکی و ژنتیکی رسوبات بادی به ‏منظور تعیین منشا و منبع ماسه (مطالعه موردی: ارگ جدید رضاآباد، سبزوار)

طی شصت سال گذشته، تجمعی از تپه‏‏ های ماسه‏‏ای (ارگErg) با مساحت حدود 600 هکتار در رضاآباد خارتوران ایجاد شده است. هدف از این تحقیق تفسیر منبع و منشا ماسه بر پایه ویژگی‏های مورفولوژی تپه‏های ماسه‏‏ای و‏‏ دانه‏بندی و ‏‏کانی‏‏شناسی رسوبات بادی است. تفسیر تصاویر ماهواره نشان داد که ارگ رضاآباد دارای تپه ‏‏های هلالی ‏شکل ابتدایی شامل اشکال پیش‏بارخانی، تپه‏‏ های بارخانی، و بارخانوئید با کشیدگی شمال‏- جنوب است. پس می‏توان نتیجه گرفت که وزش باد شکل‏‏دهنده شمالی- جنوبی است. آنالیز دانه ‏‏بندی با روش متداول الک خشک و ‏‏کانی‏‏شناسی به‏وسیله میکروسکوپ بینوکولر مطالعه شد. نتایج نشان داد که کشیدگی و فرم تپه‏‏ ها از الگوی گل ‏‏طوفان پیروی می‏‏کند. در نتیجه، باد قوی شمالی مهم‏ترین باد در تامین ماسه و توسعه تپه‏‏ های ماسه‏‏ای است. آنالیزهای آماری توزیع اندازه دانه نشان داد که میانگین و میانه قطر اندازه ذرات 205 میکرون هستند که می‏توان براساس رابطه بین اندازه دانه و مسافت طی‏شده استدلال کرد که تغییرات مکانی این ذرات 20 تا 50 کیلومتر از منابع ماسه است. وجود کلسیت و ماسه‏ سنگ کوارتزی در نمونه‏‏ های رسوب نشان می‏دهد که واحدهای سنگی آهک مارنی و مارن و کنگلومرای آتش‏فشانی منشا‏یی برای رسوبات بادی است.