بررسی و تحلیل تصویر در تمهیدات عین القضات همدانی
عین القضات همدانی (525 م) یکی از مشهورترین عارفانی است که آثارگوناگونی از او در زمینه های عرفان، فلسفه و دین به زبان های فارسی و عربی برجای مانده است. تمهیدات، یکی از مهم ترین آثار فارسی اوست که گذشته از اهمیتی که در عرفان دارد، از نظر نثر شاعرانه و زبان تصویری و خیال انگیز، شایان توجه است. این مقاله به بررسی شگردهای تصویرساز عین القضات در این اثر پرداخته و نمونه هایی از آن را در مقابل دید مخاطبان قرار می دهد. استعاره محوری عین القضات را در این کتاب، «تقابل» تشکیل می دهد. ضعف زبان روزمره و ناتوانی آن در بیان تجربیات ناب روحی عارف، عاملی است تا کلام او سرشار از تخیل، عاطفه، موسیقی و سایر عناصر خیال انگیز باشد. بر اساس یافته های این پژوهش، تشبیه، تمثیل، کنایه و رمز به همراه بیان نقیضی، مجاز، تلمیح از پر بسامدترین شگردهای تصویر سازی هستند که از نثر کتاب آشنایی زدایی کرده و باعث فردیت و تشخص این اثر از سایر نثرهای گفتمان محور صوفیه شده است. عناصر تصویرساز تمهیدات، کارکرد ایضاحی و روشنگرانه دارند و از خاستگاه طبیعی و دینی برخوردارند. بسامد بالای واژه های دیداری اثر، بیانگر طریقت عشق و جمال پرستی عین القضات است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.