گونه شناسی مجتمع های تجاری در شهر تهران

اصطلاح مراکزخرید ((Shopping Centers اگرچه در دنیای علمی و زندگی روزمره پرکاربرد و رایج است اما به همان اندازه نیز از ابهام برخوردار است. اشکال متعدد و متنوع این مفهوم گاهی با هم در هم می آمیزد و مرزهای درونی آن از میان می رود. در دو دهه گذشته در ایران، افزایش چشمگیر فضاهای تجاری به ویژه مال ها و مگاما ل ها در شهر تهران موضوعی بوده که توجه همگان را به خود جلب کرده است اما این امر از ابهام مفهومی و ابهام در تعداد و عملکردهای گوناگونی آن کم نکرده است. نه تنها از تعداد و شکل بندی ها و طبقه بندی های موجود در مجتمعهای تجاری تهران آگاهی کافی نداریم بلکه شناخت دقیقی هم راجع به جغرافیا و تاریخ این فضاهای تجاری مدرن وجود ندارد. به همین دلیل در گام اول، ارائه آمار پایه ای و تدقیق مفهومی بر اساس طبقه بندی های مختلف مجتمع های تجاری ضروری بنظر می رسد. داده های این مقاله بر اساس سرشماری در بین سال های 1395 -1397 انجام گرفته است، و بر این اساس ما به گونه شناسی و طبقه بندی مجتمع های تجاری و نوع آنها بر حسب وضعیت جغرافیایی و دوره های تاریخی احداث پرداخته ایم. براساس یافته های این مقاله، بیشترین تعداد مراکز خرید و مال ها و مال های چند منظوره در دوره قالیباف و بیشتر در مراکز و مناطق شمالی و غربی تهران متمرکز شده اند، همچنین، احداث این مراکز تجاری فواصل و نزدیکی و دوری آنها از یکدیگر و محل استقرارشان تابع منطق مشخصی نبوده است.