بررسی تطبیقی مساله امامت در تفسیر المنار و تفسیر تسنیم

امامت و ولایت از کلیدواژ ه های قرآن و از بنیادی ترین بحث های کلامی میان شیعه و اهل سنت است. مفسران و متکلمان شیعه آیاتی از قرآن را دال بر اثبات امامت علی(ع) و اهل بیت(ع) می دانند و با توجه به براهین عقلی و روایات موثق وسیره عملی پیامبر(ص) ، معتقدند که امامت یک امر انتصابی از جانب حق تعالی می باشد و زمین هیچگاه از حجت الهی خالی نخواهد بود .مفسران اهل سنت بر تفسیر شیعه از این آیات شبهه هایی واردکرده اند. محمدعبده و رشیدرضا (صاحبان تفسیر المنار) با تاثیر از اندیشه های کلامی ابن تیمیه و فرقه وهابیت به این موضوع پرداخته اند. در مقابل مفسران شیعه از جمله آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم کوشیده است به این شبهات پاسخ دهد و قراین محکمی برای اثبات آیات امامت بیابد. با توجه به این که مسئله امامت به عنوان یکی از مناقشه برانگیزترین بحث های اعتقادی میان فرق اسلامی است، به مقایسه میان آرای متکلمان و مفسران کمتر توجه شده، هدف این پژوهش بررسی تطبیقی دو دیدگاه و بیان اختلاف نظر دو تفسیر شاخص اهل سنت و تشیع است. پس از نقل هفت آیه و نقل روایات معتبر از مجامع حدیثی فریقین، دیدگاه های صاحب المنار (به عنوان نمونه ای از علمای معاصر اهل سنت) و دیدگاه صاحب تسنیم (به عنوان نمونه ای از علمای معاصر شیعه) طرح شده است. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، با تکیه بر داده های کتابخانه ای سامان یافته است.