اثر مدیریت گیاهان پوششی چاودار (Secale cereal) و شبدر برسیم (Trifolium alexandrinum) بر روند تغییرات شاخص های رشد گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris) در شرایط حضور و عدم حضور علف های هرز

به منظور بررسی تاثیر گیاهان پوششی مختلف و مدیریت مالچ آن ها بر شاخص های رشدی لوبیا (P. vulgaris L.) در شرایط حضور و عدم حضور علف های هرز، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 92-1391، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل گیاه پوششی در سه سطح شبدر برسیم (T. alexandrinum L.)، چاودار (S. cereale L.) و مخلوط شبدر برسیم+ چاودار (نسبت 50 : 50)، در دو تراکم توصیه شده و افزایش یافته (5/1 برابر توصیه شده) و سه روش مدیریت مالچ شامل خشک کردن گیاهان پوششی با علف کش گلایفوسیت و سپس باقی گذاشتن بقایا بر روی پشته، کف بر کردن گیاهان پوششی و خارج کردن بقایای آن وکف بر کردن گیاهان پوششی به صورت سبز و تازه و سپس باقی گذاشتن آن ها بر روی سطح خاک بود. نتایج بیانگر اثر معنی دار تیمارهای آزمایش بر تراکم و وزن خشک علف های هرز و حداکثر میزان شاخص های رشدی گیاه لوبیا بود. بر این اساس،کمترین تراکم و زیست توده کل علف های هرزو بیشترین شاخص سطح برگ لوبیا (LAI)، در تیمارهای شاهد کنترل شیمیایی (68/4)، شاهد وجین دستی (96/3) و در ترکیب تراکم افزایش یافته گیاه پوششی مخلوط شبدر+ چاودار و مدیریت علف کش+ مالچ گیاه (82/4) مشاهده شد. همچنین حداکثر ماده خشک تجمعی (TDM) و کمترین تراکم و زیست توده کل علف های هرز، باز هم در این تیمارها و هر یک به ترتیب به مقدار 43/747، 49/708 و 71/719 گرم بر مترمربع به دست آمد. سرعت رشد محصول (CGR، گرم در مترمربع در روز) و سرعت رشد نسبی (RGR، گرم بر گرم در روز) نیز روندی مشابه با ماده خشک تجمعی داشت، به طوری که گیاه لوبیا به ترتیب در تیمارهای ذکر شده، از بیشترین مقادیر برخوردار بود. در مورد شاخص های رشدی، در بین تیمارهای گیاه پوششی بدون استفاده از علف کش نیز تیمار حفظ بقایای گیاه پوششی روی سطح خاک، به مراتب بهتر از حذف باقیمانده گیاه پوششی بود. در مجموع، مخلوط گیاهان پوششی در تراکم افزایش یافته، به همراه حذف گیاه پوششی توسط علف کش، بهترین ترکیب تیماری جهت رسیدن به حداکثر شاخص های رشدی لوبیا بود.