تبیین سیاست خارجی ایران درجبران خسارت زیست محیطی در حوزه خلیج فارس

بحث های زیست محیطی امروزه در محافل علمی و حتی سیاسی پر سر و صداترین و جدی ترین بحث هایی است که مطرح می شوند. خلیج فارس به دلیل وجود منابع عظیم نفت و گاز و شرایط خاص زیست محیطی، اهمیت بالایی دارد به علت عمق کم، شوری آب، گرمی هوا، ارتباط محدود با آب های آزاد جهان و مسائل ناشی از بهره برداری منابع فراوان انرژی آن، اکوسیستم ویژه ای دارد. این ویژگی سبب شده است تا در برابر منابع آلوده کننده به شدت آسیب پذیر باشد.. در کنوانسیون کویت پنج منبع آلودگی شناسایی شده در خلیج فارس شناسایی شده که عبارتند از: آلودگی ناشی از تردد کشتی ها، آلودگی ناشی از تخلیه مواد زائد از کشتی و هواپیما، آلودگی واقع در خشکی، آلودگی ناشی از اکتشاف و بهره برداری از منابع بستر و زیر بستر دریا، آلودگی ناشی از سایر فعالیت های انسان در خلیج فارس. بنابراین کشورهای پیرامون خلیج فارس در جهت تصمیم گیری راهبردی در تلاش می باشند که با رعایت دقیق قراردادهای بین المللی در راستای پاکسازی و بهسازی این اکوسیستم از آلودگی ها جلوگیری کنند و برای کاهش آلودگی دریایی، همکاری های زیست محیطی را جز ملزومات خود قرار دهند کشور ایران نیز در قوانین مختلفی بر اهمیت پیشگیری از آلودگی به دریاها تاکید کرده است، از جمله قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون جلوگیری از آلودگی دریایی ناشی از دفع مواد زاید و دیگر مواد قابل ذکر است. با توجه به لزوم جبران ضرر و زیان در نظام های حقوقی، مطالعه و بحث از مسئولیت مدنی دولت در جبران خسارات زیست محیطی از جایگاه ویژه ای در مباحث حقوقی برخوردار خواهد بود، سوال مدنظر این تحقیق این است که سیاست خارجی ایران درجبران خسارت زیست محیطی در حوزه خلیج فارس چگونه می باشد؟ فرضیه و پاسخ ارائه شده این است که در این راستا مطالعات انجام شده در حقوق ایران بیانگر آن است که اصل اولیه مورد پذیرش برای مبنای مسئولیت مدنی، مسئولیت مبتنی بر تقصیر است ولی این مسئولیت پاسخگوی نیازهای امروزی در خصوص جبران خسارات وارده بر محیط زیست در مواردی که زیان قابل انتساب به دولت نیست نمی باشد.