تاثیر محرک سولفات مس بر بیان ژن های TXS, DBAT, BAPT, DBTNB و بیوسنتز برخی تاکسان ها در کشت سلول سرخدار (Taxus baccata L).

تاکسان ها ترکیبات دی ترپنوئیدی با اثرات ضد سرطانی شناخته شده می باشند. از مهمترین تاکسان ها تاکسول می باشد. از آنجایی که روش سنتی استخراج تاکسول از پوسته درخت، ناکارآمد و غیراقتصادی بود، تلاش ها برای یافتن روشی کارآمد در این زمینه گسترش یافت و در نهایت روش آزمایشگاهی کشت بافت و سلول مطلوب ترین شیوه در این زمینه معرفی گردید. استفاده از محرک ها از بهترین راهکارهای بهبود عملکرد و افزایش تولید متابولیت های ثانویه در کشت های سلولی می باشد.از این رو در این مطالعه، اثر دو غلظت 125/0 و 625/0 میلی گرم بر لیتر از محرک سولفات مس، طی زمان های دو و هفت روز بر میزان تاکسول و 10-دی استیل باکاتین III درکشت سوسپانسیون سلولی سرخدارمورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در حالی که غلظت 125/0 میلی گرم بر لیتر طی هفت روز باعث افزایش معنی دار (43٪) 10-دی استیل باکاتین III می گردد، غلظت 625/0 میلی گرم بر لیتر در همان مدت، منجر به کاهش معنی دار تاکسول (23٪) و 10-DAB (16٪) می گردد. همچنین مطالعه اثر غلظت انتخابی 125/0 میلی گرم بر لیتر سولفات مس بر بیان چهار ژن دخیل در بیوسنتز تاکسول (txs،dbat، bapt، dbtnbt) طی 12، 24 و 48 ساعت نشان داد که گرچه رونوشت ژن  ,dbatدر ساعت 12 افزایش پنج برابری داشته، اما میزان بیان سایر ژن ها بسیار کم و در حد شاهد بوده و حتی در مورد ژن txs در ساعت 24، سرکوب بیان مشاهده می گردد. گرچه افزایش معنی دار مشاهده شده در میزان 10-دی استیل باکاتین III  ناچیز است ولی همین میزان نیز با توجه به اهمیت این ماده به عنوان پیش ساز تولید تاکسول می تواند قابل تامل باشد.