تجربه های برون سپاری در بخش بهداشت و درمان: یک مطالعه مروری

برون سپاری یکی از روش ها و ابزار های اقتصادی جهت واگذاری خدمات در راستای افزایش اثربخشی و کارایی است. در خصوص سیاست های برون سپاری، شناسایی تجارب و سوابق برون سپاری حائز اهمیت و توجه به آن ضروری به نظر می رسد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه های برون سپاری در بخش بهداشت و درمان ایران، اقدام به مرور مطالعات موجود در این زمینه کرد.

روش پژوهش: 

پژوهش حاضر از نوع مطالعه مروری سیستماتیک است. جهت جستجو برای بهره گیری از اطلاعات موجود در بانک های اطلاعاتی فارسی (Magiran، SID، مجلات بیمارستانی و آموزش پزشکی، دستوالعمل ها و ابلاغیه ها) و خارجی (Google Scholar، PubMed، Scopus) با کلیدواژه های برون سپاری، بخش خصوصی، خرید خدمت، مشارکت دولتی-خصوصی (outsourcing ، private sector،purchasing ، contracting،public-private participation) در بازه زمانی 2000 تا سال 2018 اقدام شد. در مجموع 2972 مقاله یافت شد. تعدای از مقالات پس از بررسی عنوان و چکیده آن ها، از مطالعه حذف شدند. برخی از مقالات هم که متن کامل آن ها در دسترس نبود نیز از مطالعه خارج شدند. همچنین در بررسی و مطالعه مقالات، مقالاتی که در حیطه برون سپاری بخش بهداشت و درمان نبودند، از مطالعه حذف گردیدند. در مجموع  25 مقاله با معیار های ورود به مطالعه (شامل تمامی مقالات چاپ شده در داخل و خارج از ایران در بازه زمانی 2000 تا 2018 در زمینه برون سپاری حوزه بهداشت و درمان با زبان های فارسی و انگلیسی) مرتبط بوده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند.

یافته ها:

 مطالعات مورد بررسی نشان دادند که در اکثر موارد برون سپاری در سطح خدمات بهداشتی و درمانی تا حد زیادی باعث بهبود کیفیت، رضایت بیماران و کارایی شده است. این امر حاکی از آن است که طرح کاهش تصدی گری در مواردی به اهداف از پیش تعیین شده خود دست یافته است، و در زمینه هایی نیز موفق عمل نکرده است که خود نیازمند شفاف سازی و بازنگری درست برای عملکرد هر چه بهتر برون سپاری دارد.

بیمارستان ها باید توجه داشته باشند که در صورت واگذاری یک واحد و انتقال آن به قسمت های غیرمرتبط با تخصص آن ها در حقیقت نمی توان موفقیت واگذاری در ارتقای کارایی و اثربخشی و کاهش هزینه ها را به طور کلی و مطلق پذیرفت. باید توجه داشت سیاست های برون سپاری برای موفقیت هر چه بهتر در سطح بهداشت و درمان نیاز به پیش فرض و الزاماتی دارد که توجه به آن ها برای سیاست گذاران لازم و ضروری است.