بررسی عملکرد نظام بانکی ایران با رویکرد شاخص بهره وری مالم کوئیست-لیونبرگر چندمرزی

هدف از این مطالعه بررسی روند کارایی و بهره وری صنعت بانکداری در ایران با تکیه بر تمایز بین بخش دولتی و خصوصی و تحت رویکرد های مختلف در انتخاب ستانده ها و نهاده های صنعت بانکداری (رویکرد تولید، واسطه گری، و سود) با استفاده از روش جدید چندمرزی و تکنیک تحلیل پوششی داده هاست. ازاین رو، از آمار 24 بانک در بازه 1387 تا 1395 استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصل از آزمون های آماری، نوع رویکرد انتخاب ستانده و نهاده و لحاظ یا عدم لحاظ ریسک به عنوان ستانده نامطلوب در بررسی عملکرد بانک ها تاثیر معناداری دارد. لذا بی توجهی به ریسک و ستانده های نامطلوب به تخمین نادرست بهره وری بانک ها منجر می شود. بر اساس نتایج حاصل از تخمین کارایی و اجزای آن، میزان متوسط کارایی بانک های دولتی نسبت به بانک های خصوصی در رویکردهای واسطه گری و تولید بیشتر است؛ درحالی که متوسط کارایی بانک های خصوصی در رویکرد سود نسبت به بانک های دولتی بالاتر است. میزان کارایی بانک های خصوصی و دولتی در هر سه رویکرد، با لحاظ ستانده نامطلوب، بیشتر از حالتی است که ستانده نامطلوب لحاظ نمی شود. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تخمین بهره وری و اجزای آن، مقدار متوسط بهره وری در بانک های خصوصی در رویکردهای واسطه گری و تولید بیشتر از بانک های دولتی است. مقدار متوسط رشد بهره وری بر اساس رویکرد سود در بانک های دولتی بیشتر از بانک های خصوصی است.