افزایش کارایی مدلسازی کیفیت آب با تفکیک سال به ماه های گرم و سرد (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد قشلاق سنندج)

امروزه آب به عنوان یکی از عوامل بهبود و رشد اقتصادی جوامع به شمار می آید تحقیق حاضر به منظور مدل سازی تعدادی از متغیرهای کیفی آب با دبی در دو زیرحوضه خلیفه ترخان و چهل گزی سد قشلاق سنندج، به تفکیک ماه های سرد و گرم سال و مقایسه آن با عدم تفکیک ماه های سرد و گرم سال در بازه زمانی 26 سال است.

در این پژوهش، پس از بررسی و صحت داده های دبی، هدایت الکتریکی، مواد محلول، کلر، کلسیم، سدیم، منیزیم، اسیدیته و نسبت جذب سدیم دو ایستگاه مورد مطالعه، سعی شد که روابط رگرسیونی مناسبی بین پارامتر دبی و پارامترهای کیفی آب ارایه شود.

نتایج نشان داد که در زیرحوضه چهل گزی برای ماه های سرد، بین دبی با هدایت الکتریکی، املاح محلول، کلر و سدیم، رابطه خطی و هم چنین برای بیان ارتباط بین دبی با کلسیم رابطه نمایی مناسب تر بود. در ماه های گرم این زیر حوضه رابطه خطی ارتباط مناسب تری بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، منیزیم، کلسیم، سدیم و نسبت جذب سدیم، ارایه نمود. هم چنین در زیر حوضه خلیفه ترخان درماه های سرد سال برای بیان ارتباط بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، کلر، سدیم، رابطه خطی و برای بیان ارتباط بین دبی با کلسیم، رابطه نمایی مناسب تر بود. در این زیرحوضه برای ماه های گرم، ارتباط بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، کلر، سدیم و نسبت جذب سدیم، رابطه خطی مناسب تر بود. مقایسه تفکیک ماه های سرد و گرم با شرایط عدم تفکیک نشان داد که در صورت عدم تفکیک ماه های سرد و گرم، برآورد کلر و منیزیم (در زیرحوضه چهل گزی) و برآورد کلسیم (در زیرحوضه خلیفه ترخان) امکان پذیر نمی باشد.

حال می توان با استفاده از این روابط و توجه به تغییرات فصلی کیفیت آب های سطحی، بدون انجام اقدامات آزمایشگاهی و تنها با داشتن مقدار دبی و در نظرگرفتن صرفه جویی اقتصادی به مدل سازی کیفیت آب، استخراج و بازیابی داده های کیفی آب اقدام نمود.