تعیین زمان مناسب آبیاری ذرت با سنجش هدایت روزنه ای برگ های گیاه

هدایت روزنه‏ای یکی از شاخص‏های مهم برای ارزیابی تنش کمبود آب در گیاه است. به منظور تعیین زمان مناسب آبیاری با ارزیابی هدایت روزنه ای در برگ های گیاه ذرت، آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی (خسروشهر) انجام گرفت. آزمایش در سه شرایط صورت گرفت. شرایط عبارت از آبیاری کامل در همه دوره های رشد محصول، آبیاری کامل در دوره گلدهی با محدودیت آب تا پایان دوره رسیدگی ، آبیاری کامل در دوره خمیری با محدود آب تا پایان دوره رسیدگی بودند. هدایت پخشیدگی بخارآب در روزنه در فواصل مختلف از طول یک برگ، در برگ های مختلف از یک بوته و نیز در برگ مشخصی از بوته ها در قبل و بعد از آبیاری به کمک دستگاه پورومتر اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد هدایت روزنه ای برگ در طول آن و نیز هدایت روزنه ای در برگ های یک بوته ذرت مقدار ثابتی نداشت. با افزایش فاصله از دمبرگ تا نوک برگ و نیز با افزایش شماره برگ های یک بوته از سطح خاک به طرف بخش هوایی گیاه، میزان هدایت روزنه ای افزایش یافت. تغییرات هدایت روزنه ای در طول برگ مشخصی از گیاه ذرت و تغییرات هدایت روزنه ای به ازای شماره برگ های گیاه ذرت به صورت یک تابع مشخص ریاضی مدل بندی گردید. درحالی که تغییرات دما در طول برگ مشخصی از گیاه ذرت به صورت یک تابع متفاوت مدل بندی گردید. مقدار هدایت روزنه ای در برگ های ذرت در یک روز قبل از آبیاری در شرایط آزمایش متفاوت بود. مقدار هدایت روزنه ای در دو روز بعد از آبیاری در شرایط مختلف آزمایش به طور تقریب باهم برابر بوده و میانگین آن مساوی 31/0 سانتی‏متر بر ثانیه بود. به عنوان توصیه ترویجی می توان گفت زمان شروع آبیاری ذرت در هدایت روزنه ای 21/0 سانتی متر بر ثانیه و زمان قطع آبیاری آن در هدایت روزنه‏ای 33/0 سانتی‏متر بر ثانیه تشخیص داده شد.