پهنه بندی مکانی تبخیر از تشت و برخی عوامل اقلیمی موثر بر آن با روش های زمین آماری (مطالعه موردی: استان فارس)

مطالعه تغییرات زمانی- مکانی تبخیر از تشت و عوامل اقلیمی موثر بر آن در مدیریت منابع آب و برآوردهای تبخیر و تعرق اهمیت دارد. در مطالعه حاضر، این تغییرات با داده های ایستگاه های منتخب استان فارس با چند روش درون یابی زمین آماری بررسی و دقت روش ها با استفاده از شاخص های آماری (R2، MRE، RMSE، NRMSE، GMER و GSDER) ارزیابی شد. تغییرات مکانی متغیرهای اقلیمی از مدل های گوسی و کروی با دامنه تاثیر حدود 9 تا 35 کیلومتر تبعیت می نماید. کریجینگ نقطه ای معمولی با مدل کروی نیم تغییر نما (با شعاع تاثیر 9/8 تا 35 کیلومتر و نسبت اثر قطعه ای 0/09 تا 36/44درصد و با کلاس تغییرپذیری متوسط تا قوی) برای تخمین تبخیر از تشت (ضریب تعیین 0/74) و عوامل بارشی (ضرایب تعیین 0/57 تا 0/76) و روش وزن دهی عکس فاصله با توان های 2 تا 5 برای تخمین عوامل دمایی (ضرایب تعیین 0/62 تا 0/87) و سرعت باد (ضریب تعیین 0/73) مناسب ترین روش ها بودند. فاصله مناسب برای ایستگاه های باران سنجی حدود 35 کیلومتر تعیین شد. بخش های شمالی به ویژه شمال شرق استان نسبت به بخش جنوبی از تبخیر از تشت (235 میلی متر) و سرعت باد (>15 متر بر ثانیه) بیش تری برخوردارند. بر این اساس، مدیریت بهینه آب و تجدید نظر در الگوهای کشت در مناطق مرکزی و جنوبی استان پیشنهاد می شود.