نقد خویشتن تحلیل قصیده ی «در مذمت شعر و شاعری» از انوری

در این مقاله به نقد و بررسی چندسویه ی قصیده ی صد و هشتاد و چهارم دیوان انوری پرداخته شده است. در بخش نخست، گزارشی کوتاه و فشرده از مفاهیم قصیده به دست داده شده و تناسب فرم و محتوا به کوتاهی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس برای پی گیری انگیزه ی انوری در زمینه ی نکوهش شعر و شاعری، شعر و شاعری از دید فرهنگ و جامعه ی عصر انوری بررسی شده است و امکان اثرپذیری انوری از آرای شعرای دیگر از جمله کسایی، ناصرخسرو و سنایی مطرح شده است. پس از بررسی فرم و محتوا، مشخص شد که این قصیده در شمار اشعار حقیقت نما (راستین) و صادقانه ی شاعر قرار می گیرد. دربخش پایانی مقاله پس از طرح چند فرضیه برای یافتن انگیزه ی اصلی انوری از نکوهش شعر و شاعری، این فرض اثبات شد که وی به دلیل بهره مندی از مراتب فضل و کمال، شاعری را دون شان خود می دانسته است و چون از روی ناچاری و به دلیل نیاز مالی به مدیحه سرایی پرداخته، پس از سال ها شاعری، از کارنامه ی خود ناخشنود بوده و به نقد کار خود پرداخته است.