بررسی توان کلنیزاسیون و تاثیر باکتری های حل کننده فسفات جداسازی شده از دیم زارها بر شاخص های رشد گندم در تنش های کم آبی و شوری

استفاده از کشت درون شیشه ای هیدروپونیک یکی از روش های مفید و کاربردی برای انتخاب برترین جدایه های باکتری های محرک رشد گیاهان با توان بالای کلنیزاسیون در سطح ریشه می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف انتخاب برترین جدایه ها از بین 16 جدایه باکتری حل کننده فسفات که طی مراحل قبلی این پژوهش از دیم زارهای گندم استان های قزوین و زنجان جداسازی شده بودند، طراحی و در مدت 45 روز در اتاقک رشد اجرا گردید. قالب طرح کاملا تصادفی و شامل تلقیح بذور گندم با 16 جدایه باکتری و کشت بذور جوانه دار در محلول غذایی هوگلند (با قابلیت هدایت الکتریکی 8 دسی زیمنس بر متر و پتانسیل اسمزی 54/0- مگاپاسکال) حاوی تری کلسیم فسفات (منبع فسفر نا محلول) بود. در تیمارهای شاهد نیز بذور جوانه دار بدون تلقیح با باکتری در محلول غذایی هوگلند حاوی مونو پتاسیم فسفات (شاهد با منبع فسفر محلول) و تری کلسیم فسفات (شاهد با منبع فسفر نامحلول) با سه تکرار کشت شدند. نتایج نشان داد که جوانه های گندم تلقیح شده با جدایه B18 خشک شدند. به استثنای جدایه های B (14, 17, 32)؛ بقیه جدایه ها جمعیت بالای CFU106×6 بر گرم وزن تر ریشه، داشتند. تمامی جدایه های باکتری نسبت به شاهد با منبع فسفر نامحلول، فسفر قابل دسترس محلول غذایی را افزایش و pH آن را کاهش دادند. در کل جدایه های B3، B4، B6، B5، B1 و B2 برترین جدایه ها از نظر توان کلنیزاسیون، افزایش محتوی آب نسبی برگ و شاخص های رشد گیاه گندم بودند؛ و برای آزمایش های تکمیلی در گلخانه و مزرعه با بسترهای خاکی (در راستای تولید کود زیستی مناسب دیم زارهای گندم) استفاده از این جدایه ها توصیه می شوند.