ارزیابی تحمل به تنش شوری برخی اکوتیپ های رازیانه در شرایط گلخانه ای با استفاده از GT Biplot و GGE Biplot

 به دلیل توسعه و افزایش زمین های شور و کاهش زمین های کشاورزی مطلوب برای کاشت، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به همین منظور آزمایشی برای شناسایی اکوتیپ های پایدار رازیانه در سه سطح تنش شوری طی سال های 94-1393 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام گردید. آزمایش به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با دو فاکتور A (اکوتیپ های سردشت، سقز، کرمان، تبریز، سبزوار، روم، خوسف، بجنورد، مشهد و شبستر) و فاکتور B (سه سطح شوری سه، شش و نه دسی‎زیمنس ‎بر متر از نمک Nacl) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در تنش سه 72 درصد، در تنش شش 1/69 درصد، در تنش نه 2/65 درصد و در تمام سطوح تنش 2/65 درصد از کل تنوع موجود در داده ها با نمودار بای پلات ژنوتیپ×صفت توجیه شد. بیشترین تنوع توجیه شده با نمودار چند ضلعی ژنوتیپ×صفت در تنش سه ناشی از آسکوربات پراکسیداز، کلروفیل a و کلروفیل کل، در تنش شش ناشی از سوپراکسیددیسموتاز، در تنش نه ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید دیسموتاز و در تمام سطوح تنش شوری ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید دیسموتاز بود. در تمام سطوح تنش اکوتیپ تبریز در محتوای کاتالاز، پرولین و مالون‎دی‎آلدیید، اکوتیپ مشهد در پارامترهای کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و آسکوربات پراکسیداز و اکوتیپ روم نیز از نظر میزان سوپراکسیددیسموتاز نسبت به سایرین برتر بود. بر اساس کلیه صفات و در همه محیط‏ها اکوتیپ مشهد نسبت به سایر اکوتیپ ها بهتر و پایدارتر بود.