بررسی سیر تاریخی شناخت مننژیت (قرانیطس) در پزشکی تمدن اسلامی

بیماری مننژیت یا التهاب پرده های مغز که در طب سنتی ایران، قرانیطس یا سرسام گرم نیز گفته می شود در تاریخ پزشکی از دیرباز شناخته شده بوده و برای آن درمان هایی نیز ذکر شده است. پژوهش یادشده درصدد بیان یکی از نوآوری های علمی در تاریخ پزشکی تمدن اسلامی یعنی بیماری مننژیت است و نیز یافتن پاسخ چگونگی سیر تاریخی شناخت این بیماری در دوران تمدن اسلامی به ویژه در آثار ابن سینا است.

مواد و روش ها:

 این پژوهش بر آن بود یکی از نوآوری های دانش پزشکی و عمق علمی آن را در تمدن اسلامی نشان دهد که به روش بررسی کتابخانه ای با تکیه بر منابع اصیل تاریخ پزشکی انجام گرفته است. همچنین بررسی پایگاه های اطلاعات داده چون PubMed، Scopus، Iran.doc، SID، Noor Mags و بررسی نرم افزار نور ادامه می یابد.

ملاحظات اخلاقی: 

صداقت و امانتداری در ارایه گزارش و انتشار مطالب رعایت گردید و نقل قول ها با ذکر منبع مورد استفاده صورت گرفت.

یافته ها: 

به نظر می رسد شرح و توصیف مننژیت اولین بار توسط شیخ الرییس حکیم حسین بن عبدالله بن سینا (416-315 ق.) در کتاب قانون آمده است.

نتیجه گیری:

طبق شواهد کتابخانه ای، ابن سینا پیش از «سر رابرت ویت» به شناسایی و شرح بیماری مننژیت پرداخته است. او در جلد سوم کتاب قانون، وجوه افتراق آن با سایر بیماری ها و تفاوت نوع حاد و مزمن این بیماری و درمان های آن را از منظر طب اخلاطی ارایه داده است.