بررسی تطبیقی دو فیلم اینک آخرالزمان و راننده تاکسی بر اساس مفهوم خشونت در گفتمان فوکویی

توجه به گفتمان های مسلط در هر عصری حکایت از طرد گفتمان های دیگر دارد. در این رویداد می توان رد پای خشونتی عمیق را یافت. گفتمان از منظر میشل فوکو، مجموعه معیارها و ارزش های مسلط در هر عصر است که هم زمان معیارهای طردشده توسط ساختارهای قدرت در آن عصر را نیز در نظر می گیرد. این مفهوم طرد و کنارگذاری آبستن شکلی از خشونت است که توسط بسیاری از ساختارهای قدرت به صورت های مختلف اعمال می شود. طی فرایند انتقال معنا در سینما - به عنوان یکی از ساختارهای قدرت- نیز با تکیه بر مفاهیمی نظیر مونتاژ، ویژگی آپاراتوسی و... سوژه در متن فیلمیک ادغام شده، هویت تازه ای گرفته و به حذف گفتمان های مختلف پرداخته می شود. دو فیلم اینک آخر الزمان (1979) و راننده تاکسی (1976) محصول دهه 70 میلادی امریکا، مقارن با ظهور جنبش های مدنی و تلاش برای آزادی اقلیت ها و دارای تم خشونت هستند. در مقایسه این دو فیلم با استفاده از روش تطبیقی، توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای علاوه بر بیان تشابه نوع گفتمان ها، گزاره ها و اثرات خشونت بارشان توسط ایدیولوژی حاکم، به تفاوت نحوه استفاده از خاصیت آپاراتوس سینمایی اشاره شده است. آپاراتوس سینمایی می تواند در استفاده از ماهیت خشونت آمیز خود انعطاف بیشتری داشته و نه فقط موافق ایدیولوژی خشونت بار حاکم بلکه مخالف آن عمل کند.