بررسی تصویر ساز عود و نوازندگان روی آثار سفالی و فلزی دوره سلجوقی

با نگاهی به هنر دوره اسلامی ایران می توان دریافت دوره سلجوقی یکی از ادوار درخشان هنر در حوزه های مختلف بوده است. در این دوره هنرمندان هر یک از رشته های هنر که با طرح و نقش سروکار داشتند برای رشد و ایجاد عرصه جدید روی به ارتباط با یکدیگر آورده و گاهی مضامین طرح و نقش های مشترک را مورد توجه قرار می دادند و از آن ها در اثر هنری خود بهره می بردند. از مضامین پرکاربرد در قالب طرح و نقش تعداد قابل توجهی از آثار باقی مانده که شامل تصویر آلات و ادوات موسیقی ازجمله ساز عود است. این گروه از نقوش که شباهت و هماهنگی بسیاری با توضیح و توصیف به کاررفته در رسالات موسیقی مربوط به همان ادوار و یا ماقبل و مابعد آن ا زجمله رساله الادوار صفی الدین ارموی و یا رساله کنزالتحف حسن کاشی دارند، می توانند در مطالعات مرتبط با تاریخ موسیقی و ساختار سازها مورد توجه قرار گیرند. در این پژوهش از میان چهل تصویر با موضوع آلات موسیقی و نوازندگان نقش شده روی اثر سفالی و فلزی مربوط به دوره سلجوقی، به هفت نمونه که حاوی تصاویر نوازندگان و تصاویر عود هستند پرداخته شده و ویژگی های آ نها با اطلاعات موجود در رساله های مورد اشاره به طور مختصر تطبیق داده شده است. در بررسی تصویر نوازندگان آنچه مورد پژوهش بوده رفتار اجرایی و طرزقرارگرفتن ساز عود در دست نوازنده و شرح ساختار ساز است.