تاثیر مدیریت بهینه نیتروژن و جهت های کاشت بر صفات اکومورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد چای ترش ((Hibiscus sabdariffa L.

به منظور ارزیابی تاثیر جهت کشت و تقسیط نیتروژن بر صفات اکومورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی چای ترش ((Hibiscus sabdariffa L. آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 1396-1395 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل جهت کشت در دو سطح (شمالی- جنوبی، شرقی- غربی) به عنوان عامل اصلی و تقسیط نیتروژن از منبع اوره چهار سطح (یک سوم قبل از کاشت، یک سوم مرحله چهار برگی، یک سوم مرحله ساقه رفتن؛ یک دوم قبل ازکاشت یک دوم مرحله چهار برگی؛ یک دوم مرحله چهار برگی یک دوم مرحله ساقه رفتن؛ یک سوم مرحله چهار برگی، یک سوم مرحله ساقه رفتن، یک سوم مرحله گل دهی) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که جهت کشت و تقسیط نیتروژن بر صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه جانبی، تعداد غوزه در بوته، وزن تر کاسبرگ، وزن خشک کاسبرگ و شاخص برداشت معنی دار بود. اما تعداد شاخه جانبی و قطر ساقه تنها تحت تاثیر جهت کشت قرار گرفتند. عملکرد بیولوژیک تنها تحت تاثیر تقسیط نیتروژن قرار گرفت. اثر متقابل جهت کشت و تقسیط نیتروژن برای صفت شاخص برداشت معنی دار (پنج درصد) و برای سایر صفات مورفولوژیک بسیار معنی دار (یک درصد) شد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین تیمارها مشخص گردید که به جز تعداد شاخه جانبی تمامی صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده در جهت کشت شمالی- جنوبی دارای بیش ترین مقدار بودند. در این مطالعه تقسیط نیتروژن به صورت مصرف در مرحله چهاربرگی، مرحله ساقه رفتن و گل دهی نسبت به سایر تیمارها بر ویژگی های اندازه گیری شده تاثیر معنی داری داشت. زمان بندی صحیح مصرف کود، مهم تر از کل مقدار کود به کار رفته می باشد، به طوری که تقسیط زمانی مصرف کود نیتروژن به سه مرحله، باعث افزایش ویژگی های عملکردی چای ترش شد که در نتیجه می تواند کاهش هزینه های کودی و آلودگی محیط زیست را در پی داشته باشد.