بررسی اثر باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن و حل کننده فسفر و پتاسیم بر شاخص های رشدی دو توده ماش (Vigna radiata L.)

به منظور بررسی اثر باکتری های حل کننده فسفر، پتاسیم و تثبیت کننده آزادزی نیتروژن بر شاخص های رشدی ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی در سال زراعی 1396 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، با دو توده ماش (دزفولی و هندی)، شش تیمار کودی شامل: 1- باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، 2- باکتری های حل کننده فسفر، 3- باکتری های حل کننده پتاسیم، 4- باکتری های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن + باکتری های حل کننده پتاسیم و فسفر، 5- کود شیمیایی نیتروژن و 6- شاهد (بدون کود زیستی و شیمیایی) در سه تکرار اجرا شد. مقدار واحد کلونی ریز موجود در هر گرم کود زیستی 107 واحد بود. صفات مورد مطالعه شامل شاخص سطح برگ، ماده خشک تجمعی، سرعت رشد محصول، سرعت آسیمیلاسیون خالص، سرعت رشد نسبی و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که بیش ترین شاخص سطح برگ (80/3)، تجمع ماده خشک (835 گرم بر مترمربع) و عملکرد دانه (1558 کیلوگرم در هکتار) ماش در توده هندی به دست آمد و توده دزفولی بیش ترین سرعت رشد محصول (25 گرم در مترمربع در روز)، سرعت رشد نسبی (056/0 گرم در مترمربع در روز) و سرعت آسیمیلاسیون خالص (95/18 گرم دی اکسید کربن در مترمربع در روز) را نشان داد. کم ترین شاخص های رشد در شاهد در هر دو توده دزفولی و هندی به دست آمد. بر این اساس می توان چنین نتیجه گرفت که کاربرد هم زمان کودهای زیستی در بهبود شرایط رشدی گیاه اثر قابل توجهی داشته است و از طریق افزایش رشد و توسعه ریشه و در نتیجه جذب بهتر آب و مواد غذایی از خاک توانسته است، سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات کمی گیاه گردد.