نقش اصلاح کننده های خاک های آهکی بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.)

به منظور تاثیر گوگرد و باکتری های اکسید کننده گوگردی بر میزان مصرف فسفر و تاثیر آن بر عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در خاک آهکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. این مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار طراحی شد. چهار اصلاح کننده خاک آهکی (شاهد، ورمی کمپوست + باکتری تیوباسیلوس، گوگرد + باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس) و سه سطح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب به عنوان عامل اول و دوم آزمایش انتخاب شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و وزن خشک بوته سیاهدانه در مرحله گل دهی به طور معنی دار تحت تاثیر اثر متقابل مقدار فسفر و اصلاح کننده های خاک قرار گرفتند. هم چنین اثر متقابل ذکر شده بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه معنی دار بود. در شرایط عدم کاربرد فسفر، نقش تیمار گوگرد + باکتری تیوباسیلوس در افزایش معنی دار عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سیاهدانه بیش از کاربرد 30 و 60 کیلوگرم در هکتار فسفر به تنهایی بود. کاربرد ورمی کمپوست + باکتری تیوباسیلوس به تنهایی و یا همراه با گوگرد بیش ترین تاثیر معنی دار را در افزایش عملکرد دانه و بیولوژیک سیاهدانه داشت. به طوری که در نتیجه کاربرد تیمار ورمی کمپوست + باکتری تیوباسیلوس و نیز تیمار ورمی کمپوست + گوگرد + باکتری تیوباسیلوس، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به ترتیب تا 3/63 و 4/84 درصد افزایش یافت. در خاک های آهکی، اکسیداسیون بیولوژیکی گوگرد به تنهایی و یا همراه با کود ورمی کمپوست می تواند به راهکاری مناسب جهت فراهمی بیش تر فسفر در خاک و افزایش عملکرد کمی و کیفی سیاهدانه مطرح باشد.