تاثیر ریزوباکتر های محرک رشد بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، خصوصیات فیزیولوژیکی و رشد ریشه چهار رقم نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط دیم استان ایلام

به منظور بررسی اثر ریزوباکتر ها محرک رشد بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، خصوصیات فیزیولوژیکی و رشد ریشه چهار رقم نخود در شرایط دیم استان ایلام، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی94-1393 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله اجرا گردید. تیمار های آزمایش شامل سه رقم نخود (هاشم، آزاد و آرمان) و توده محلی و ریزو باکتر ها محرک رشد و کود شیمیایی نیتروژن (عدم مصرف کود نیتروژن، 10کیلوگرم کود نیتروژن، 20کیلوگرم کود نیتروژن، آزسپریلیوم برازیلنس (Azospirillum brasilense)+ عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن، آزسپریلیوم برازیلنس+10کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، آزسپریلیوم برازیلنس+20کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، ازتوباکتر کروکوم (Azotobacter chroococcum)+ عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن، ازتوباکتر کروکوم+10کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن و ازتوباکتر کروکوم+20کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن) درنظرگرفته شدند. اثر برهمکنش رقم و ریزو باکتری ها محرک رشد بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و صفات ریشه معنی دار بود. استفاده از ریزو باکتری ها محرک رشد میزان رنگیزه های فتوسنتزی و محتوای آب نسبی را افزایش و موجب کاهش مالون دی آلدیید گردید. استفاده از این ریزو باکتر ها در تمامی ارقام مورد استفاده موجب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و همچنین موجب افزایش سیستم ریشه گردید. در این پ‍ژوهش ارقام هاشم و آزاد به آزسپریلیوم و رقم آرمان و توده محلی به ازتوباکتر واکنش بهتری نشان دادند. رقم آزاد به علاوه آزسپریلیوم + 10کیلوگرم کود نیتروژن دارای بیشترین میزان کلروفیلa و b، محتوای آب نسبی، فعالیت آنزیمی سوپراکسید دیسموتاز، پرکسیداز، حجم ریشه، وزن خشک ریشه و طول ریشه بود و توده محلی به علاوه تیمار شاهد (عدم مصرف کود نیتروژن) کمترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، خصوصیات فیزیولوژیکی و رشد ریشه را در شرایط دیم دارا بود.