یکپارچگی بوم شناختی و مروری تحلیلی بر شاخص های آن

در سیستم های بوم شناختی، اجزای زیستی و غیرزیستی (فیزیکی و شیمیایی) اثرات متقابلی بر یکدیگر دارند. درک و سنجش این سیستم ها و تعاملات درونی و بیرونی آن ها دشوار است. در عین حال، برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی درباره اکوسیستم ها، براساس اصل یکپارچگی کل سیستم، به اطلاعاتی در مورد کل وضعیت و روندهای اکوسیستمی آن ها نیاز است. اکوسیستم زمانی یکپارچگی دارد که تغییرات ویژگی های بوم شناختی آن در محدوده طبیعی تغییرات رخ دهد و از طرف دیگر، تحمل اختلالات و تغییرات حاصل از فعالیت های انسانی و طبیعی را داشته باشد. در این صورت اکوسیستم از شرایط موجود خود خارج نمی شود و روند خودسامان دهی را ادامه می دهد. شاخص های کارآمد برای سنجش یکپارچگی بوم شناختی باید بیانگر اطلاعات اصلی راجع به ترکیب، ساختار و کارکرد اکوسیستم و یا به عبارتی دارای جامعیت باشند. تبیین مفهوم نظری یکپارچگی بوم شناختی و مرور شاخص های آن در سلسله مراتب بوم شناختی به عنوان ابزار برنامه ریزی محیط زیست از اهداف این تحقیق هستند. در این راستا پارامترهای هر شاخص از نظر جامعیت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که شاخص های گونه ای و اکوسیستمی بیشتر متمرکز بر وضعیت درونی اکوسیستم هستند. درحالی که شاخص های یکپارچگی سیمای سرزمین علاوه بر وضعیت درونی به رژیم ها و فرآیندهای اختلالی ناشی از عوامل طبیعی و فعالیت های بشری توجه دارد.