رویارویی تفسیرگرایی حقوقی و پراگماتیسم حقوقی: یک ارزیابی

تفسیرگرایی حقوقی رونالد دورکین دارای مولفه هایی است که می تواند توامان نقطه قوت نظریه او و نقطه ضعف آن باشد. اصلی ترین این مولفه ها مفهوم «صعود نظری» در نظام فلسفی اوست. او با پیش کشیدن این مفهوم بنیان بسیاری از نظریه های پراگماتیستی را، به ویژه در فلسفه اخلاق و فلسفه حقوق، نشانه می رود. از سوی دیگر، آمیختگی این مفهوم با فرض های متافیزیکی گرانبار، خود این مفهوم را در برابر انتقادهای پراگماتیستی آسیب پذیر می کند. در این جستار، دو هدف عمده را دنبال می کنم: 1) خواهم کوشید با زدودن این فرض های متافیزیکی، نظریه او را با رویه های عملی قضات و حقوق دانان همخوان تر و بدین طریق کارایی آن را بیشتر کنم؛ 2) نشان دهم که تفسیرگرایی او با تکیه بر مفهوم «صعود نظری»، به شرط کاستن از تضمنات متافیزیکی، نقش نظریه را در رویه حقوقی بهتر از نظریه های پراگماتیستی نشان می دهد. به تعبیری، نشان خواهم داد که تعدیلی از هر دو سو، یعنی از سوی تفسیرگرایی حقوقی و پراگماتیسم حقوقی، ما را به سمت نظریه حقوقی جامع تری سوق خواهد داد که هم حق «بعد نظری» در رویه های حقوقی حقوق دانان و قضات ادا شود و هم حق استلزامات جزیی نگر رویه های حقوقی.