شبیه سازی فضایی، مخاطرات و محدودیت های ژئومورفولوژیکی توسعه فیزیکی شهر ملکان

ژیومورفولوژی در برخی موارد، بستر مناسبی برای توسعه فیزیکی شهرها فراهم می سازد. گاهی نیز با وجود مساعدت ژیومورفولوژی، توسعه فیزیکی شهرها به سمتی است که نتیجه آن برخورد شهر با فرم ها و فرایندهای ژیومورفولوژیکی نامناسب و پرمخاطره خواهد بود. بنابراین، در برنامه ریزی توسعه فیزیکی شهرها توجه به ژیومورفولوژی منطقه ضروری است. در این تحقیق، با توجه به روند گذشته گسترش مرزهای شهر ملکان (واقع در جنوب استان آذربایجان شرقی)، الگوی رشد آتی شهر با استفاده از مدل ترکیبی ماشین های خودکار سلولی- زنجیره مارکوف شبیه سازی شده و به محدودیت ها و مخاطرات ژیومورفولوژیکی پیش رو در زمینه تداوم الگوی رشد فعلی شهر بررسی می شود. در این زمینه، از تصاویر ماهواره ایAster، Spot و Landsat، نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی و نرم افزارهای GIS  و  RS استفاده شد. پایش رشد شهری از سال 1985 میلادی نشان می دهد که الگوی رشد شهر، بیشتر به سمت اراضی بایر و در سال های اخیر به سمت محدوده تالاب بوده است. با تداوم الگوی رشد گذشته و درنظر گرفتن احتمالات گذار و قوانین همسایگی، روند توسعه آتی شهر اغلب به سمت محدوده تالاب و واحد تپه ماهورها خواهد بود. ژیومورفولوژی منطقه، محدودیت ها و مخاطراتی را به این قسمت ها تحمیل خواهد کرد. استقرار قسمت هایی از شهر بر روی شیب های تند؛ برخورد با لندفرم های تپه ماهوری با لیتولوژی منفصل، سست و استحکام اندک؛ بالا بودن سطح ایستابی آب های زیرزمینی در محدوده تالاب و احتمال آب گرفتگی و وقوع سیلاب در این محدوده، از مهم ترین مسایل پیش روی توسعه فیزیکی شهر است.