جنبه های عمومی، فقهی، حقوقی و اخلاقی سهم خواری از دیدگاه پزشکان، صاحب نظران و مراجع عظام تقلید

سهم خواری به معنی جبران مالی در ازای ارجاع بیمار از جانب پزشک و یا موسسات ارایه دهنده خدمات سلامت می باشد. به دلیل نامشخص بودن جنبه های مختلف عمل سهم خواری ، این مطالعه با هدف مشخص شدن جنبه های عمومی،فقهی، حقوقی و اخلاقی سهم خواریانجام شده است.

این مطالعه یک مطالعه کیفی است که از طریق مصاحبه های عمیق فردی با 42 نفراز پزشکان و صاحب نظران و نیز استفتاء از 11 نفر از مراجع عظام تقلید انجام شده است.

نتایج مطالعه نشان داد که یک سری عوامل از جمله تعرفه های غیر واقعی خدمات سلامت ، رابطه مالی مستقیم بین پزشک و بیمار و سیستم  ارجاع نامناسب موجب بروز این پدیده ها می شود و از طرف دیگر مشخص شد که این عمل دارای تبعاتی از جمله تحمیل هزینه های غیرضروری به بیماران و نظام سلامت و نیز تخریب رابطه بین پزشک و بیمار می باشد. به لحاظ فقهی و حقوقی و اخلاقی نیز طبق نظرات مصاحبه شوندگان و استفتایات به عمل آمده سهم خواری خصوصا در مواردی که مصالح بیمار در نظر گرفته نشود عملی غیر اخلاقی، غیرشرعی و حتی در شرایطی غیرقانونی است.با رفع عوامل ایجادکننده و نیز وضع مقررات و دستورالعمل های اخلاقی تا حدود زیادی می توان در جهت رفع این پدیده اقدام نمود.