دیدگاه اسلام در ارتباط پزشک و بیمار

در فرهنگ اسلامی، مراجعه بیمار به پزشک برای معالجه واجب است و امتناع پزشک از درمان نیز، علاوه بر حرمت، ضمان دارد. در مسیر درمان، از معاینه تا معالجه، پزشک تعامل نزدیکی با بیمار دارد و این امر اقتضا می کند اصول اخلاقی، فقهی و حقوقی به نحو درست مراعات شود. با بررسی متون اصیل دینی، به سه اصل تقوامداری، امانتداری، و حقیقت گویی می رسیم که مبنای اخلاقی بسیاری از تعاملات پزشک و بیمار است.تقوا، برترین فضیلت اخلاقی در قرآن کریم، و اولین توصیه امام علی علیه السلام به پزشکان است. تقوای حرفه ای نیز، بدون تقوای فردی حاصل نمی شود و پزشکی که نفس خود را کنترل نکند، حرفه اش برای او آفت می شود. تقوای حرفه ای اقتضا می کند که پزشک، خود را ملزم به شناخت و رعایت حلال و حرام الهی در نحوه درمان و ارتباط با بیماران بداند.جسم و راز بیمار امانتی است در نزد پزشک، و پزشک امین می داند هرگونه قصور در تشخیص یا درمان، خیانتی است به بیمار. بیان حقیقت برای بیمار یا همراهان او، از وظایف پزشک است، چنانکه رعایت راستی در صدور گواهی، از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا امروزه گواهی پزشک، ملاک رای دادگاه ها یا نهادهای مختلف مدنی و اجتماعی است.