ارزیابی تاثیر طرح ‬های آبیاری تحت فشار بر افزایش بهره ‬وری در بخش کشاورزی مطالعه موردی: استان خراسان رضوی

به منظور غلبه بر چالشهای بخش کشاورزی استان خراسان رضوی به ویژه در حوزه منابع آب، سازمان جهاد کشاورزی این استان اقدام به اجرای چندین طرح در حوزه های آب و خاک نموده که بخش عمده ای از آنها طرحهای آبیاری تحت فشار بوده است. یکی از مهمترین‏‏ هدف های این طرحها با توجه به اسناد فرادستی، افزایش بهره وری بخش کشاورزی عنوان شده است. در همین راستا هدف اصلی بررسی حاضر ارزیابی تاثیر اجرای طرحهای آبیاری تحت فشار بر افزایش بهره وری در بخش کشاورزی استان بوده است. برای ‏رسیدن به این هدف از ترکیبی از روش های شاخص بهره وری مالم-کوییست و جورسازی استفاده شده  ‏است. داده های مورد نیاز برای این ارزیابی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای در قالب دو گروه تیمار  (87 مزرعه) و کنترل (71 مزرعه) و همچنین برای دو سال زراعی ‏خاص که یک سال پیش (سال زراعی 1390) و سال دیگر پس از اجرای پروژه (سال زراعی 1392) بوده است جمعآوری گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که اجرای طرحهای آبیاری تحت فشار رشد ‏‏30 درصدی بهره وری را در پی داشته است. افزون بر این برای افزایش  بهره وری اجرای برنامه های سختافزاری (شامل انواع طرحهای عمرانی) بر برنامه های نرمافزاری (آموزش و ترویج) اولویت خواهند داشت.