رفتار پراکنش زنبور در مزرعه برنج

پراکنش زنبور Trichogramma brassicae Bezd. با رهاسازی تعداد 50000 فرد بالغ در مرکز دو مزرعه برنج و 4 نوبت نمونه برداری به وسیله تخم تله بید غلات Sitotroga cerealella (Oliv.)) و کارت های زرد چسبنده مطالعه شد. نتایج نشان داد در مزرعه اول ضریب پخش معادل 04/3 مترمربع در روز در نمونه برداری اول بود، اما این مقدار در نوبت دوم بیش از 50 درصد کاهش داشت (07/1 مترمربع در روز) و در نوبت سوم به 28/11 مترمربع در روز رسید. در مزرعه دوم همین ضریب از 93/3 متر مربع در روز به 76/29 متر مربع در روز در نمونه برداری سوم رسید. فاصله در برگیرنده 98 درصد جمعیت زنبور، در مزرعه اول، 80/9 متر در نمونه برداری اول ثبت شد و به حداکثر 11/15 متر در نمونه برداری سوم رسید،  اما در مزرعه دوم از 21/11 متر در نوبت اول به حداکثر 45/53 متر در نوبت سوم افزایش یافت. متوسط تعداد زنبور باقیمانده در مزرعه اول 67/630 عدد و در مزرعه دوم 18/272 عدد در واحد سطح در کل دوره آزمایش بود. حداکثر میانگین میزان پارازیتیسم در مزرعه اول و دوم در نوبت اول نمونه برداری در شعاع یک متری از نقطه رهاسازی مشاهده شد (به ترتیب 75/64 و 91 میانگین تخم پارازیته به ازای هر کارت) و با گذشت زمان و افزایش فاصله، کاهش یافت. نتیجه گیری اینکه برای بهره مندی بهتر از رهاسازی زنبور تریکوگراما در کنترل ساقه خوار برنج، نیاز است تا توزیع زنبورها در مزرعه یکنواخت تر انجام شود. این امر نیازمند تغییر شیوه بسته بندی و رهاسازی زنبور است.